ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ...

Μετά το πρωτογενές πλεόνασμα,τι; 

Είναι γνωστοί σε όλους οι πανηγυρικοί για το πρωτογενές πλεόνασμα που πέτυχε επιτέλους η χώρα στα οικονομικά της θέματα.

Πιστεύει κανείς ότι πήρε δεύτερη φορά το Euro η Εθνική Ελλάδος! Αλλά αυτό που μένει στο τέλος είναι η απλή ερώτηση: Τι σημαίνει αυτό για εμένα;

Καταρχήν επειδή δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι να ξέρουν οικονομικά και όρους, ας πούμε τι ακριβώς είναι το πρωτογενές πλεόνασμα. Για να το πούμε απλά, η κυβέρνηση είδε στα κατάστιχά της ότι αυτά που περιμένει να εισπράξει είναι λίγο (ή πολύ) περισσότερα από αυτά που έχει να πληρώσει. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται πλέον να δανείζεται.

Πάντα είναι καλό για κάθε χώρα να έχει πλεόνασμα, φυσικά και η Ελλάδα δεν εξαιρείται από το κανόνα αυτό. Ωστόσο οι πολλές χαρές καλό είναι να μην μπερδεύουν τον κόσμο και να μην τον γεμίζουν ελπίδες, τουλάχιστον περισσότερο από ότι πρέπει. 

Για να το εξηγήσουμε με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια.

Καταρχήν το πλεόνασμα εμφανίστηκε για ένα 8μηνο. Δηλαδή υπάρχουν άλλοι 4 μήνες το χρόνο που βγαίνουμε χρεωμένοι. Προφανώς και αυτός είναι ο πρώτος στόχος της κυβέρνησης πλέον, να βγάλουμε ένα ολόκληρο χρόνο πλεονασματικό.

Αλλά ας σκεφτούμε το εξής: Από που παίρνει τα χρήματα η κυβέρνηση; Από εμάς, μέσω των φόρων. Εγώ δέχομαι ότι δε θα αυξήσει τους φόρους (άλλωστε δεν έχει μείνει και τίποτα για να πάρει, δε θα καταλάβει κάτι). Πρέπει να βρει τρόπο να μειώσει τα έξοδά της. Και τα έξοδά της είναι μισθοί, συντάξεις, πληρωμές κτλ. Επειδή μιλάμε για επαγγελματίες πολιτικούς, το θεωρώ μάλλον απίθανο να τολμήσουν να μειώσουν και άλλο συντάξεις κτλ, οπότε δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε για αυτό. Ωστόσο κάποιες περικοπές θα γίνουν, ίσως όχι τόσο προφανείς. Αλλά αυτό για εμάς λίγη σημασία έχει.

Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι ότι δεν έχουμε πλέον ανάγκη τους Ευρωπαίους! Τώρα έχουμε πλεόνασμα. Αυτό.... δε θέλω να σας στεναχωρήσω αλλά δεν ισχύει.

Γιατί το πλεόνασμα που βγάλαμε αφορά μόνο στα εσωτερικά μας οικονομικά θέματα. Για τον δημόσιο δανεισμό μας τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Γιατί ακόμα χρωστάμε 320 δις €, τα οποία δε μπορούμε να τα δώσουμε (εκτός αν το πρωτογενές πλεόνασμα που βγάλαμε είναι ίσο με το Ακαθάριστο Εθνικό προϊόν 2 ετών.... 2 καλών ετών). Κατά συνέπεια ακόμα χρειαζόμαστε τις επόμενες δόσεις. Η διαφορά είναι ότι τις χρειαζόμαστε όχι για εμάς, αλλά για να μπορούμε να πληρώνουμε αυτούς. Κατά συνέπεια, τουλάχιστον, μπορούμε αν διατηρηθεί αυτή η κατάσταση να είμαστε ήσυχοι από νέα Μνημόνια. Αυτό το παραδέχομαι στο πρωτογενές μας πλεόνασμα.

Αυτό που δεν παραδέχομαι και απορώ με την ευκολία των δηλώσεων των μελών της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, είναι το ότι το πλεόνασμα αυτό θα περάσει στο Λαό. 

Σε απλά λόγια, ότι ένα μέρος των μέτρων των μνημονίων θα αρχίσει να αναστέλεται ή θα μειωθεί η φορολογία, τουλάχιστον για τις ευπαθείς ομάδες. Μα ο λόγος που έχουμε το πλεόνασμα αυτό είναι τα μνημόνια. Γιατί όσο δυσάρεστα και αν είναι, όσο αναποτελεσματικά για την οικονομία, μάζεψαν χρήματα για το κράτος. Αν το κράτος αρχίσει να τα καταργεί, ή έστω να τα τροποποιεί, τότε τα χρήματα θα στερέψουν και θα είμαστε πάλι από εκεί που ξεκινήσαμε. Αποτέλεσμα; Κανένα.

Τα γενναία και ωραία λόγια που ακούγονται τελευταία στη τηλεόραση (από άτομα που θα έπρεπε να ξέρουν καλύτερα από εμένα), «τέρμα τα μνημόνια», «δε θα χρειαστεί να ξαναδανειστούμε», «οι μισθοί και οι συντάξεις θα ανακάμψουν σύντομα» κτλ, είναι απλά λόγια που θέλει να ακούσει ο κόσμος.

Είναι ένα υποκατάστατο του κανονικού φαρμάκου, δηλαδή της υγιούς ανάπτυξης, που δεν υπάρχει. Γιατί στο τέλος, ένα πλεόνασμα που προέρχεται μόνο από φορολογικά μέτρα και περικοπές, δε μπορεί να περάσει στο λαό γιατί προέρχεται από αυτόν. Αν αύριο ο κος Τσίπρας «σκίσει τα μνημόνια» όπως επαίρεται, θα βρεθεί στην ανάγκη να διακόψει τις πληρωμές στο εξωτερικό, ενώ θα διατηρήσει τα ίδια φορολογικά μέτρα στο εσωτερικό (γιατί πολύ απλά αν δε το κάνει δε θα έχει ούτε πλεόνασμα, αλλά ούτε χρήματα για τις βασικές ανάγκες, εφόσον η διεθνής στρόφιγγα θα έχει κλείσει). Πιο απλά.... μετά από όσα έχουμε περάσει... θα χρεοκοπήσουμε μονομερώς...

Δε θα πω ότι το πλεόνασμα που επιτεύχθηκε δεν είναι κάτι το θετικό, κάθε άλλο. Αλλά αν η κυβέρνηση το χρησιμοποιήσει για ελαφρύνσεις και φοροαπαλλαγές, θα φερθεί απλά και μόνο ψηφοθηρικά και όχι προς το συμφέρον της χώρας. Το πλεόνασμα αυτό πρέπει να αφιερωθεί στην οικονομική ανάπτυξη και μόνο, όσο σκληρό και αν ακούγεται αυτό. Γιατί μόνο με επένδυση κερδίζει κανείς χρήματα. Επιπλέον το γεγονός ότι η αντιπολίτευση έλαβε αυτό το πλεόνασμα σαν σήμα απεξάρτησης από τα μνημόνια δείχνει ένα από 2 πράγματα. Είτε είναι και αυτοί το ίδιο ψηφοθήρες όσο η κυβέρνηση που κατηγορούν και πολεμούν, είτε δεν έχουν την παραμικρή ιδέα από οικονομικά και απλά λένε ότι τους φαίνεται ότι θα ακουστεί καλύτερα.

Στο τέλος απλέ άνθρωπε που διαβάζεις αυτό το κατεβατό: Το πρωτογενές πλεόνασμα αν χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να σε βγάλει από το τέλμα που βρίσκεσαι. Αλλά δε θα το κάνει άμεσα, δε θα το κάνει μόνο του και αν το δεις να σου ανεβάζει μισθό ή σύνταξη.... δε θα το κάνει ποτέ.

Νασος Μάμαλης, Οικονομολογος