ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Ο Δήμος Άνδρου σε συνεργασία με το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου ΔΑΦΝΗ οργανώνει εκδήλωση με θέμα τις πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για μια εναλλακτική και βιώσιμη ανάπτυξη. 

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Caravel (Βασιλέως Αλεξάνδρου 2) στην Αθήνα, την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου και ώρα 18.00. 

Στόχος της συνάντησης  είναι να ενημερωθούν οι τοπικοί φορείς της Άνδρου και οι πολίτες για τις τρέχουσες και σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις, έργα και προγράμματα στο Δήμο, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Δικτύου ΔΑΦΝΗ, ώστε να υποστηριχθεί η δημοτική αρχή στην προσπάθειά της αυτή και να πλαισιωθούν οι υπάρχουσες δομές. 

Τρία από τα θέματα που θα αναπτυχθούν περιγράφονται περιληπτικά παρακάτω. 

 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ 

Από το δήμο Άνδρου έχει εκπονηθεί μελέτη που κατατέθηκε στο ΥΠΕΚΑ για τη δημιουργία Περιφερειακού Πάρκου στο νησί. Με βάση την έννοια των Περιφερειακών Πάρκων (ΠΠ) (Ν. 3937/2011 για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας) η μελέτη αφορά στην τεκμηρίωση και την οριοθέτηση του Περιφερειακού Πάρκου, καθώς και στα Διαχειριστικά Μέτρα που θα το καταστήσουν λειτουργικό. Επίσης περιλαμβάνει Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την θεσμοθέτησή του.  Το Περιφερειακό Πάρκο, είναι το πρώτο του είδους στην Ελλάδα και μετά τη θεσμοθέτησή του θα ενσωματώνει περιοχές Προστασίας της Φύσης όπως αυτές εννοούνται στις ρυθμίσεις για το Δίκτυο Natura 2000, τα Προστατευόμενα Τοπία κατά την έννοια των διατάξεων του 3937/2011 και τις περιοχές οικοανάπτυξης. Στόχος του Π.Π της Άνδρου είναι η διατήρηση του μοναδικού φυσικού περιβάλλοντος του νησιού, η ανάπτυξη του ποιοτικού τουρισμού, η διατήρηση και αναβίωση παραδοσιακών μορφών γεωργίας, η οργάνωση του χώρου με κριτήριο την αειφορία και η ισόρροπη ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.  

 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ

Στόχος του έργου είναι η κωδικοποιημένη ψηφιακή αποτύπωση των τοπίων της Άνδρου σε χαρτογραφική απεικόνιση συνοδευόμενη από φωτογραφικό υλικό και κείμενα. Το προϊόν θα χρησιμοποιηθεί για την προστασία και ανάδειξη των τοπίων της Άνδρου και τη ανάπτυξη πρότυπης μεθοδολογίας.

Η μελέτη, αποτύπωση και αξιολόγηση των τοπίων της Άνδρου προβάλλει ως απαραίτητο συμπλήρωμα μελετών και σχεδίων χωρικής ανάπτυξης, όπως η Χωροταξία των ΑΠΕ, η πρόταση δημιουργίας Περιφερειακού Πάρκου, οι μελέτες για την προστασία της φύσης (έργο Life-SPA, ΕΜΠ Ν. Αιγαίου), το Περιφερειακό Χωροταξικό του Ν. Αιγαίου κ.α. Επιπλέον, η ανάδειξη των τοπίων της Άνδρου θα προσθέσει μια σημαντική ποιοτική συνιστώσα στο τουριστικό προϊόν του νησιού και θα συμβάλει στην ανάπτυξη του εναλλακτικών μορφών τουρισμού (φυσιολατρικός τουρισμός, πεζοπορία, παρατήρηση κτλ.).

Τέλος, επειδή το έργο αυτό πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με αυτήν την προσέγγιση και με αυτό το στόχο, θα αποτελέσει πρότυπο και για άλλες νησιωτικές (και όχι μόνο) περιοχές, υλοποιώντας τις απαιτήσεις της εθνικής (νόμος 3937/2010) και της Κοινοτικής νομοθεσίας (Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου, νόμος 3827/2010) και παράγοντας μεθοδολογία για την τυπολογία, αποτύπωση και ερμηνεία των τοπίων.

Πέρα από τον καθαρά μελετητικό χαρακτήρα του έργου το υλικό που θα προκύψει μπορεί να αξιοποιηθεί για σκοπούς προβολής και εκπαίδευσης. Σε ό,τι αφορά την προβολή, αξίζει να σημειωθεί ότι διεθνώς οι τουριστικοί οδηγοί και οι καρτ-ποστάλ χρησιμοποιούνται ως υλικό μελέτης που δείχνει σαφώς την αλληλεπίδραση ανάμεσα στο αυθορμήτως αισθητό και προβεβλημένο ως αξιοθέατο και την αποτίμηση των τοπίων μιας περιοχής. Μέσα από τη μελέτη βέβαια θα προκύψουν σαφώς ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες θεωρήσεις των ιδιαίτερων τοπίων, τα οποία αξίζουν προβολής. Συνεπώς το υλικό αυτό θα μπορέσει να αξιοποιηθεί και για την ανάδειξή τους. Στην προοπτική αυτή προτείνεται να παραχθούν έντυπα και αναρτημένες πινακίδες σε κομβικά σημεία του χώρου που θα επεξηγούν και τη σημασία των εικονιζόμενων τοπίων. Το υλικό αυτό με κατάλληλη επεξεργασία θα αναρτηθεί και σε ιστοσελίδες. Θα παραχθεί επίσης φυλλάδιο για ασκήσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με απλοποιημένα σκίτσα και ασκήσεις ανάγνωσης του τοπίου. 

Το έργο βρίσκεται προς το παρόν στη φάση αναζήτησης χρηματοδότησης. 

 ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Το δίκτυο ΔΑΦΝΗ με την υποστήριξη του Ενεργειακού Γραφείου Αιγαίου επεξεργάζεται σχέδια για συμμετοχικά σχήματα σε ενεργειακά έργα με συμμετοχή των ΟΤΑ και συνεταιρισμών. Σε πρώτη φάση έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την Άνδρο και τη Σαμοθράκη, αλλά ενδιαφέρον υπάρχει και από άλλα νησιά. Βέβαια, μια τέτοια καινοτομία απαιτεί επίλυση προβλημάτων στο θεσμικό επίπεδο (π.χ συμμετοχή των ΟΤΑ σε επενδυτικά σχήματα), επίλυση του κρίσιμου ζητήματος της χρηματοδότησης της ίδιας συμμετοχής των δήμων (σε συνθήκες ένδειας τραπεζικών κεφαλαίων) και ζητήματα που σχετίζονται με το εταιρικό δίκαιο, την δίκαιη κατανομή των κερδών (δεδομένης της δυσπιστίας μεταξύ των εταίρων σε νεοφανή σχήματα, και της δυσκολίας στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων των μικρομετόχων κτλ.).

Ένα από τα προβλήματα στην Ελλάδα είναι και η (ιδεολογική) αντιπαράθεση για τα θέματα ΑΠΕ και τοπίου. Όμως, στις δημοκρατικές κοινωνίες, εκτός από την άρνηση (που συχνά υποκρύπτει και σκοπιμότητες) υπάρχει και η συναίνεση. Οι σοβαρές μελέτες – με βάση και την εμπειρία άλλων χωρών – και ο σχεδιασμός με εργαλείο την αρχιτεκτονική του τοπίου, θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν την καθ υπερβολήν υποκειμενικότητα και να δρομολογήσουν συμφωνίες, όχι για το αφηρημένο εθνικό, αλλά για το εμπράγματο συλλογικό συμφέρον. Ποιος θεωρεί, για παράδειγμα, λογικό τα νησιά να βασίζουν την ηλεκτροπαραγωγή τους σχεδόν αποκλειστικά στο πετρέλαιο και μάλιστα με υπερβάλλον κόστος που ξεπερνά τα 500 εκ. € ετησίως; Γιατί θα πρέπει το ευρύτερο κοινωνικό σώμα, να επιβαρύνεται για την πολλαπλάσια τιμή της κιλοβατώρας στα νησιά; Πως θα ζυγίσουμε, χωρίς κοινά παραδεκτούς δείκτες, τα κέρδη και τις ζημίες από τις εναλλακτικές δυνατότητες, χωρίς να θέτουμε εν αμφιβόλω τις επιλογές του παρελθόντος; 

Στη Δανία, την Ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη εμπειρία σε υπεράκτια αιολικά πάρκα, η συνεργασία του ιδιωτικού τομέα με το κράτος βασίζεται στην συμπληρωματικότητα και όχι στον αμοιβαίο αποκλεισμό. Επιπλέον, ζωτικής σημασίας είναι η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης, παραγωγικών συνεταιρισμών, αλλά  και  μεμονωμένων πολιτών, οι οποίοι αγοράζοντας μετοχές στις εταιρείες εκμετάλλευσης, γίνονται πράσινοι παραγωγοί με εγγυημένο εισόδημα. Σήμερα, πάνω από 100.000 οικογένειες στη Δανία συμμετέχουν σε συλλογικά σχήματα εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας, δίνοντας μια διέξοδο στο οποιοδήποτε εργασιακό ή περιουσιακό πλεόνασμα και δημιουργώντας μια στέρεη βάση για την άντληση επενδυτικών κεφαλαίων. 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

18.00-18.30 Εισαγωγή: Η Άνδρος ως πρότυπο βιώσιμης νησιωτικής ανάπτυξης. Γιάννης Γλυνός, δήμαρχος Άνδρου 

18.30-18.50: Συμμετοχικά σχήματα σε επιχειρήσεις ΑΠΕ, υποδομές για ηλεκτρικά οχήματα, εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας στις δημοτικές κταναλώσεις. Ηλίας Ευθυμιόπουλος, συντονιστής Δικτύου Αειφόρων Νήσων Αιγαίου ΔΑΦΝΗ 

18.50-19.10  Το Περιφερειακό Πάρκο της Άνδρου: η πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα. Δημήτρης Οικονόμου, καθηγητής Παν/μιο Θεσσαλίας 

19.10- 19.30 Θεσμοθέτηση και ανάδειξη των τοπίων της Άνδρου. Πηνελόπη Ματσούκα, περιβαλλοντολόγος, χαρτογράφος 

19.30-20.30 Οι απόψεις των φορέων και των πολιτών 

20.30 Συμπεράσματα

ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ "ΔΑΦΝΗ"

Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου ΔΑΦΝΗ είναι αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με μέλη ΟΤΑ νήσων του Αιγαίου. Το ΔΑΦΝΗ μέσω των οργάνων και της λειτουργίας της συμβάλει: 1) στη διατήρηση και προστασία του αιγαιοπελαγίτικου περιβάλλοντος το οποίο αποτελεί βασικό οικονομικό πόρο σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, 2) στην ενδυνάμωση του ρόλου της τοπικής κοινωνίας και της αυτοδιοίκησης των νησιών, 3) στη διαμόρφωση μέσα από το διπλό σύστημα στοχοθετήσεων και ελέγχων, των προϋποθέσεων για υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των νησιών εκείνων που στοχεύουν στην πιστοποίηση της ποιότητας, ιδιαίτερα στον τομέα του τουρισμού, 4) στη δημιουργία των βάσεων για επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των νησιών του Αιγαίου σε θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτωνΣτο Δίκτυο συμμετέχουν η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και οι Δήμοι: ΑΙΓΙΝΑΣ, ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ, ΑΜΟΡΓΟΥ, ΑΝΔΡΟΥ, ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ, ΘΗΡΑΣ, ΙΟΥ, ΚΕΑΣ, ΚΙΜΩΛΟΥ, ΚΥΘΝΟΥ, ΚΩ, ΛΕΙΨΩΝ, ΛΕΣΒΟΥ, ΛΗΜΝΟΥ, ΜΗΛΟΥ, ΜΥΚΟΝΟΥ, ΝΑΞΟΥ και ΜΙΚΡΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ, ΝΙΣΥΡΟΥ, ΠΑΤΜΟΥ, ΠΑΡΟΥ, ΡΟΔΟΥ, ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ, ΣΙΚΙΝΟΥ, ΣΙΦΝΟΥ, ΣΚΟΠΕΛΟΥ, ΣΚΥΡΟΥ, ΣΥΡΟΥ-ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ, ΤΗΛΟΥ, ΤΗΝΟΥ, ΥΔΡΑΣ, ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΥ, ΦΟΥΡΝΩΝ-ΚΟΡΣΕΩΝ, ΧΙΟΥ.

Σκοπός του ΔΑΦΝΗ είναι η προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης στα νησιά του Αιγαίου. Σύμφωνα με το καταστατικό η αειφόρος ανάπτυξη συνδέεται άμεσα: (α) με την ισόρροπη ανάπτυξη των νησιών (β) με την προώθηση των ήπιων πηγών ενέργειας γ) με τη χωρική οργάνωση και τον έλεγχο της δόμησης (δ) με τη διατήρηση της φύσης, του τοπίου και των μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων (ε) με τη στήριξη του ποιοτικού τουρισμού και των μορφών εναλλακτικού τουρισμού (στ) με τον προγραμματισμό βασικών έργων υποδομής στο νησιωτικό χώρο όπου η περιβαλλοντική συνιστώσα θα είναι ουσιαστική (ζ) με την προώθηση των νέων τεχνολογιών, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (η) με την ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών (θ) με την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης με την συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς και σχήματα. Οι νησιωτικοί ΟΤΑ που αναλαμβάνουν και υλοποιούν συγκεκριμένες δράσεις, πιστοποιούνται με το ΣΗΜΑ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ.

Η άλλη άποψη με δυο λόγια... διχασμένοι οι δημότες για τις ανεμογεννήτριες ή απλά χωρίς ενημέρωση;

Έντονα αμφισβητείται πλέον η κατασκευή και η λειτουργία ανεμογεννητριών, ως εναλλακτική λύση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Τα συμπεράσματα που έχουν προκύψει από τη χρονική στιγμή που άρχισαν να λειτουργούν οι πρώτες ανεμογεννήτριες είναι απογοητευτικά.

Από τα γεγονότα που σχετίζονται με την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών προκύπτει ότι μια ανεξέλεγκτη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος βρίσκεται σε εξέλιξη, με μοναδικό κίνητρο το οικονομικό όφελος επιχειρηματιών, που εκμεταλλευόμενοι τις μεγάλες επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης επωφελούνται της ευνοϊκής γι' αυτούς νομοθεσίας.

Ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος και ανάπτυξη ΑΠΕ είναι αξιόλογες όταν γίνονται με μακρυπρόθεσμους στόχους και όχι αρπακτικές τακτικές.

Οταν γίνονται με σταθερά βήματα με πλήρη ενημέρωση των κατοίκων, με την κοινή συναίνεση της τοπικής κοινωνίας, με σεβασμό στη μητέρα φύση και στις ιδιαιτερότητες του δικού μας νησιού.

Το όνειρο της φιλικής προς το περιβάλλον ενέργειας να μην μετατραπεί σε υψηλά επιδοτούμενη καταστροφή του τοπίου μας σε καμμία περίπτωση.

Το περιβάλλον, μας αφορά όλους μας, εξίσου και η προστασία του.

Αφορμή και αιτία λοιπόν η παρουσίασης της Παρασκευής να ξεκαθαρίσει, μια για πάντα όλα τα επόμενα βήματα, γενικά αλλά και ειδικά για την Ανδρο, αφού η διπλή ιδιότητα του Γιάννη Γλυνού, εμείς την θεωρούμε ευκαιρία για να μας εκθέσει αρχικά σαν Πρόεδρος του δικτύου ΔΑΦΝΗ τα επιχειρήματα του δικτύου αυτού και στην συνέχεια σαν Δήμαρχος Ανδρου τα ειδικά που θα έχουν να κάνουν με αυτό το ίδιο το νησί μας.