28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

ΟΤΑΝ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΗΡΩΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ ΤΑΥΤΙΖΟΝΤΑΝ

Το διάταγμα επιστράτευσης

Κείμενα και εικόνες που δεν προέρχονται από το συνηθισμένο υλικό που χρησιμοποιείται για να τιμηθεί η ιστορική επέτειος του ΟΧΙ. Μέρος του παρουσιαζόμενου υλικού είναι από το αρχείο του "ΑΝΔΡΟΣ σήμερα". Στοιχεία που ενισχύουν τη γνώση για αυτήν την ηρωική και ιστορική περίοδο του Ελληνισμού. 
Η νίκη των Ελλήνων ήταν η πρώτη που αποδυνάμωσε το αήττητο του φασιστικού και ναζιστικού άξονα που αιματοκυλούσε τον κόσμο.

Το ποίημα του Τούρκου ποιητή  Χαϋρή Εγκίν από την Σαμψούντα για τους Έλληνες στρατιώτες, ας προσεχθεί ιδιαίτερα. Βαθύς γνώστης των επών του Ομήρου, όπου χαρακτηρίζει τους στρατιώτες μας απόγονους του Έκτορα και του Αχιλλέα, γιατί ο Τρωικός πόλεμος ήταν εμφύλια σύγκρουση! Πιθανώς να ήταν από τους Έλληνες που παρέμειναν ως κρυπτοχριστιανοί στον Πόντο.

ΕΛΛΗΝΕΣ*

του τούρκου ποιητή HAYRI ENGIN 

Χυθείτε, λεβέντες, χυθείτε,
πάνω απ’ την Ακρόπολη
σαν ηφαιστείου λάβα_
για να σβήσετε
τα σκοτεινά σημάδια
του μαύρου θεριού,
τις χιλιόχρονες χίμαιρες της Ρώμης,
τη λαχανιασμένη ανασεμιά
των τσακαλιών που κάψαν το Αιγαίο,
για ν’ αντισκόψετε
τον πελώριο, μαύρο σκύλο
που γυρεύει τη λεία του ν’ αρπάξει!
Αχ! Άγρια πηδάτε και στριφογυρίζετε
νόθα παιδιά της άθλιας Βενετιάς,
σκυλιά της θάλασσας του Τραϊανού.
Ω, του πολιτισμού παράσιτα!
Νομίσατε για Αιθίοπες 
του Αχιλλέα και του Έχτορα τους γιούς,
τους ήρωες έλληνες στρατιώτες;
Είν’ εκείνοι: Στου Δία το νικηφόρο το άρμα
τα πύρινα άτια έχουνε ζέψει
του Προμηθέα.
Τινάζοντας τα γκέμια,
στη θάλασσα του Τραϊανού
σαν άγριο ηφαίστειο ροβολάνε!
Τί χούγιασμα θεϊκό!
σαν τα πελώρια κι άγρια κύματα του ωκεανού
με τη γαλάζιαν αφροστόλιστη σημαία,
τα λιοντάρια βρυχιώνται,
αυτοί που του Δαρείου σύντριψαν τις ορδές,
σαν τους προγόνους τους,
που τρέξανε στους λόφους των Θερμοπυλών,
σαν τους θεούς τους
που δάμασαν τον κεραυνό στους ουρανούς,
σαν το σίδερο, 
σαν το ατσάλι,
στρατός γεμάτος πίστη
ορμάει με αγάπη, φλόγα, εκδίκηση
και με τα δοξασμένα του έπη…
Κι ως φεύγουνε τα κύματα μπροστά στον άνεμο
και σπάνε ορμητικά στους κοφτερούς τους βράχους,
έτσι κι οι Βενετσιάνοι,
οι Γενοβέζοι, οι Φιορεντίνοι,
με τα γυναικεία γόνατα,
πίσω απ’ τους λόφους φεύγουνε της Κορυτσάς.
Εμπρός!
Εμπρός λιοντάρια εσείς του Παρθενώνα,
ευγενικιάς φυλής αδέλφια,
Εμπρός!
Εμπρός! τραβάτε για τη θάλασσα
τη θάλασσα της νίκης που μπρος σας,
τρεις- τέσσερις βουνοκορφές μένουν ακόμα!
Πίσω!
Πίσω! σκυλιά της μπόρας λυσσασμένα,
που οι φτέρνες σας μονάχα για να φεύγουν έχουν γίνει.
Πίσω!
Τούτος ο αγώνας ο ιερός, ο δοξασμένος
γίνεται για τη λευτεριά.
Λεβέντες έλληνες
Η ΝΙΚΗ είναι δική σας!
Τα κύματα κι οι τρικυμίες
μπροστα στη νικήτριά σας κραυγή λουφάζουν!
Οι μυθικοί σας ήρωες,
που παραβγαίνουν με τον άνεμο,
κάνουν τα στοιχειά της Φύσης να ζηλέψουν!
Μα τι ωφελεί;
Κι εκείνα βγήκανε από σας,
κι εσείς έχετε βγει από κείνα!
Από την μάχη των Θερμοπυλών κι από το Μαραθώνα,
οι αλαλαγμοί της νίκης σας
ως την Άγκυρα φτάνουν!
Με τους θεούς σας,
με την αγάπη των θεών σας, με το αίμα σας το ευγενικό
τη γαλανόλευκη, Έλληνες, σημαία σας ανεμίστε
αγνάντια στις στρατιές τις υπνοκλέφτρες!
Δείξτε την πίστη σας
πιο αλύγιστη κι από ατσάλι,
πιο φλογερή κι από τη φλόγα!
Ω εσείς, του Δία παιδιά, που πλάθετε
τη νίκη από τη νίκη,
σε σας αιώνια δόξα και τιμή! 

(Μετάφραση από τα τουρκικά:ΑΛΕΚΟΥ ΣΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ)
 Το ποίημα τούτο, γραμμένο από τον ποιητή Χαϋρή Εγκίν, καθηγητή στο Γυμνάσιο της Σαμψούντας, αμέσως μετά τη νίκη της Κορυτσάς, εστάλη σε γνωστό Έλληνα λογοτέχνη, συνοδευόμενο με το παρακάτω γράμμα:
Αξιότιμε Κύριε,
Αισθάνομαι βαθύ θαυμασμό για τον πολιτισμό σας, φίλοι έλληνες, όταν σκέπτομαι τα ηρωϊκά κατορθώματά σας που μόνο με όσα ο Όμηρος στα έπη του περιγράφει, μπορούν να συγκριθούν. Νοιώθω τέτοια συγκίνηση όταν σκέπτομαι τις μάχες που ηρώϊκά διεξάγετε στο μέτωπο… Ένα έθνος ευγενικό σαν το δικό σας, που αγωνίζεται στον εικοστόν αιώνα για την άμυνα της πατρίδας του, αξίζει κάθε τιμή. 
[Το ποίημα και τα σχόλια δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ στο τεύχος 18 της 1ης Νοεμβρίου 1948 που διεύθυνε ο ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς]

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΝΕΚΡΟΙ

έρευνα της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

 

Το σκίτσο αυτό δημοσιεύθηκε στο βρετανικό μηνιαίο περιοδικό PUNCH 
τεύχος 5203 που εκδόθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1940

 

ΗΜΕΡΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Ελλάδα: 219 

Νορβηγία 61 

Γαλλία 43 [ υπερδύναμη της εποχής]

Πολωνία 30 

Βέλγιο 18 

Ολλανδία 4 

Γιουγκοσλαβία 3 

Δανία 0

Τσεχοσλοβακία 0

Λουξεμβούργο 0

Αφίσα του Γεωργίου Γουναρόπουλου

ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ

Οι νεκροί Ελληνες στρατιώτες ανήλθαν κατά την διάρκεια των 219 ημερών στους 13.676.
Κατά την διάρκεια της τετραπλής κατοχής που ακολούθησε τα κατοχικά στρατεύματα εκτέλεσαν 
Αλβανοί: 1165 (Πάργα , Μαργαρίτιο, Παραμυθία)
Ιταλοί: 8000
Boύλγαροι: 25000
Γερμανοί: 50000

Συνολικές απώλειες σε ποσοστό επί του πληθυσμού (εκτελέσεις, κακουχίες, μάχες)

Ελλάς 10% (750.000)

Σοβ. Ενωση 2,8%

Ολλανδία 2,2%

Γαλλία 2%

Πολωνία 1,8%

Γιουγκοσλαβία 1,7%

Βέλγιο 1,5%

 

Χαρακτικό του Κώστα Γραμματόπουλου

 

ΜΟΝΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ

Η Ελλάδα κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν η μοναδική χώρα που αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τους στρατούς τεσσάρων χωρών ταυτόχρονα, της Αλβανίας,  της Ιταλίας, της Γερμανίας, και της Βουλγαρίας.

Αφίσα τυπωμένη κατά την διάρκεια του πολέμου που παρουσιάζει τις σημαίες των ΣΥΜΜΑΧΙΚΩΝ κρατών που μάχονται κατά των δυνάμεων του άξονα. Προσέξτε τις σημαίες, αρκετές από αυτές έχουν αλλάξει σήμερα. 

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ

Η σελίδα είναι ανάτυπο από αφιέρωμα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ

Δημιούργημα της Βάσως Κατράκη